Supported by:
ราชอาณาจักรโรมาเนียSupported by:
การปฏิวัติรัสเซีย ค.ศ. 1905 (
อังกฤษ: Russian Revolution of 1905) เป็นคลื่นแห่งความวุ่นวายทางการเมืองและสังคมในวงกว้างที่แผ่กระจายไปทั่วบริเวณกว้างใหญ่ไพศาลของ
จักรวรรดิรัสเซีย บางแห่งถูกกำกับที่รัฐบาล รวมถึงการนัดหยุดงานของคนงาน ความไม่สงบของชาวนา และการกบฏทางทหาร นำไปสู่การปฏิรูปรัฐธรรมนูญรวมทั้งการจัดตั้ง
สภาดูมา, ระบบหลายพรรค และการประกาศใช้
รัฐธรรมนูญรัสเซียในปี 1906ในช่วงทศวรรษที่ 1800- ต้น 1900 นั้น รัสเซียอยู่ในสภาพแร้นแค้น ขาดแคลน และประชาชนไม่พอใจสภาพที่ถูกกดขี่ ฝ่ายกรรมกรก็ต้องทำงานหนักโดยได้รับค่าตอบแทนน้อยมาก ครั้นรัสเซีย
เข้าสู่สงครามกับญี่ปุ่นก็กลับเป็นฝ่ายแพ้ การเดินขบวนเริ่มอย่างสงบ ภายใต้การนำของหลวงพ่อกาปอง (Gapon) ที่เชื่อมั่นว่าทหารจะไม่ยิงพระ เรียกร้องให้มีการนิรโทษกรรมนักโทษทางการเมือง เรียกร้องรัฐธรรมนูญ ออกกฎหมายลดชั่วโมงการทำงาน และแก้ไขความทุกข์ยากของราษฎร แต่ทหารกลับระดมยิงประชาชนเสียชีวิตเป็นจำนวนมาก เกิดเหตุการณ์ที่เรียกว่า "
วันอาทิตย์นองเลือด" (Bloody Sunday) ประชาชนจึงเริ่มเป็นปฏิปักษ์ต่อระบบซาร์ และทำให้การจลาจลแผ่วง กว้างขึ้น
จักรพรรดินิโคลัสที่ 2 (Nicholas II) ต้องทรงยอมออกประกาศเดือนตุลาคม (October Manifests) ยอมให้มีการร่างรัฐธรรมนูญ เปิด
สภาดูมา (Duma) และแต่งตั้งเคานท์ วิทท (
Count S.Witte) เป็นนายกรัฐมนตรี ฝ่ายผู้ก่อการถูกจับหลายคน แต่ผู้นำบางคนหนีไปได้ และไปเตรียมก่อการครั้งใหม่